GPR Gebouw 4.5

De volgende stap in duurzaam
bouwen met GPR 4.5

Duurzaam bouwen is allang geen trend meer. Het is een vanzelfsprekend onderdeel geworden van hoe we vandaag en morgen bouwen. GPR Gebouw helpt om die duurzaamheid inzichtelijk te maken en te vertalen naar concrete prestaties. Met de komst van GPR Gebouw 4.5 is de methodiek vernieuwd, verdiept en beter afgestemd op de eisen van deze tijd.

Waar eerdere versies vooral hielpen om duurzaamheid meetbaar te maken, gaat GPR 4.5 een stap verder. De tool sluit naadloos aan op de actuele regelgeving en de ambities binnen de sector. Zo wordt het eenvoudiger om de juiste keuzes te maken – van ontwerp tot uitvoering en beheer – én om aan te tonen dat een gebouw echt toekomstbestendig is.

Bij Building Revolution werken we dagelijks met GPR. Onze adviseurs weten precies hoe ze de score kunnen verbeteren, zonder de ontwerpvrijheid te verliezen. In veel van onze projecten halen we op alle thema’s een score van 8,5 of hoger.

Een vernieuwde meetlat voor duurzaamheid

GPR Gebouw is al meer dan 25 jaar hét instrument waarmee gemeenten, woningcorporaties en ontwikkelaars duurzaamheid meetbaar maken. De tool geeft een score van 1 tot 10 op vijf thema’s: energie, milieu, gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde. Daarmee ontstaat een helder en integraal beeld van de duurzame prestaties van een gebouw.

Versie 4.5 bouwt voort op de bestaande structuur, maar brengt alle onderdelen in lijn met de nieuwste normen en inzichten. De lat ligt hoger, maar is ook realistischer. Zo blijft een score van 6 gelijk aan het nieuwbouwniveau van 2006, terwijl hogere scores inmiddels een veel bredere invulling van duurzaamheid weerspiegelen.

Een belangrijk voordeel van deze update is dat berekeningen uit versie 4.4 eenvoudig kunnen worden omgezet naar 4.5. Daarmee kunnen lopende projecten soepel worden overgezet naar de nieuwe standaard, zonder opnieuw te hoeven beginnen.

Energie slimmer benutten

Binnen het thema energie draait het om het beperken van de milieu-impact van energiegebruik. In versie 4.5 zijn de berekeningsmethoden beter afgestemd op de landelijke eisen (BENG) en de Europese richtlijnen. Een gebouw dat precies aan de huidige eisen voldoet, behaalt nu een score van ongeveer 8. Daarmee biedt GPR een duidelijker referentiepunt voor ontwerpers, adviseurs en opdrachtgevers.

De tool kijkt niet alleen naar het genormeerde energiegebruik, maar ook naar aanvullende factoren zoals gebouwgebonden energieopslag, slimme regeltechniek en het gebruik van hernieuwbare energie. Zo wordt inzichtelijk wat een gebouw werkelijk verbruikt en waar de kansen liggen om verder te verduurzamen.

Voor nieuwbouw en renovatieprojecten betekent dit dat de GPR-score direct te koppelen is aan andere duurzaamheidsdoelen, zoals fiscale regelingen (MIA/Vamil) of Europese taxonomienormen.

Circulair denken als basis

In de nieuwe versie van GPR heeft circulariteit een veel grotere rol gekregen. Waar voorheen vooral werd gekeken naar materiaalgebruik, is de scope nu verbreed naar de volledige levenscyclus van het gebouw.

Er wordt onderscheid gemaakt tussen de ‘grijze’ en ‘groene’ kringloop: het hergebruiken van materialen aan de ene kant, en het toepassen van biobased producten aan de andere. Deze worden gewaardeerd vanwege hun vermogen om CO₂ op te slaan en zo bij te dragen aan een lagere milieu-impact.

Daarnaast wordt nu gekeken naar de losmaakbaarheid van constructies. Hoe eenvoudiger onderdelen kunnen worden vervangen of hergebruikt, hoe hoger de score. Ook is er een nieuwe rekentool toegevoegd voor drinkwatergebruik, waarmee waterbesparing concreet wordt gemaakt. En met het thema natuurinclusiviteit is er aandacht voor de biodiversiteit rondom gebouwen – een aspect dat steeds belangrijker wordt in stedelijke ontwikkeling.

Door deze integrale benadering is GPR 4.5 niet langer alleen een energie- of milieumeter, maar een compleet raamwerk voor circulair en toekomstbestendig bouwen.

Gezondheid en comfort centraal

Een duurzaam gebouw is pas echt waardevol als het gezond is om in te wonen of te werken. In GPR 4.5 is daarom veel aandacht besteed aan het verbeteren van het binnenklimaat. De nieuwste inzichten van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn verwerkt in de richtlijnen voor luchtkwaliteit.

Er wordt nu onderscheid gemaakt tussen grofstof (PM10) en fijnstof (PM2,5), omdat beide hun eigen invloed hebben op de gezondheid. Ook akoestisch en thermisch comfort zijn verder uitgewerkt, zodat een gebouw niet alleen energiezuinig, maar ook prettig en comfortabel is.

Het resultaat is een beoordelingssysteem dat gezondheid meetbaar maakt – en daarmee stimuleert om hogere ambities te stellen.

Gebruikskwaliteit: duurzaam betekent ook praktisch

Een gebouw kan technisch duurzaam zijn, maar als het niet prettig in gebruik is, mist het zijn doel. Daarom beoordeelt GPR 4.5 ook de gebruikskwaliteit. Hierbij gaat het om de vraag in hoeverre een gebouw aansluit bij de behoeften van gebruikers, bewoners of bezoekers.

Zo wordt er gekeken naar de kwaliteit van fietsenstallingen, de toegankelijkheid voor mensen met een beperking, en de aanwezigheid van gemeenschappelijke ruimtes die sociale samenhang bevorderen. Ook parkeren krijgt een andere betekenis: niet de hoeveelheid, maar de kwaliteit telt. Elektrische laadpunten, deelmobiliteit en slimme ruimtetoepassing worden gewaardeerd, omdat ze bijdragen aan een duurzame stedelijke mobiliteit.

Daarnaast is proceskwaliteit toegevoegd als thema dat borgt dat duurzaamheid niet ophoudt bij het ontwerp. Commissioning van installaties, onderhoudsplannen en evaluaties na oplevering zorgen ervoor dat duurzame prestaties ook in de praktijk worden waargemaakt.

Toekomstwaarde: voorbereid op verandering

De bouw van vandaag moet klaar zijn voor de wereld van morgen. Daarom is toekomstwaarde een essentieel thema binnen GPR. Versie 4.5 geeft hier extra gewicht aan door het belang van aanpasbaarheid en klimaatadaptiviteit te vergroten.

Gebouwen die flexibel in gebruik zijn en kunnen meegroeien met veranderende functies, scoren hoger. Ook het vermogen om bestand te zijn tegen extreme weersomstandigheden – zoals hitte, droogte en wateroverlast – speelt een grotere rol. Het Framework for Climate Adaptive Buildings (FCAB), dat mede door W/E Adviseurs is ontwikkeld, vormt hierbij de basis.

Door deze toevoegingen helpt GPR 4.5 ontwerpers en ontwikkelaars om écht toekomstbestendige gebouwen te realiseren: gebouwen die niet alleen energiezuinig zijn, maar ook waarde behouden in een veranderende omgeving.

De meerwaarde voor jouw project

GPR 4.5 laat zien hoe ver de sector is gekomen. Duurzaamheid is niet langer iets dat je erbij doet, maar de kern van elk goed ontwerp. Door te werken met de nieuwste GPR-versie kunnen opdrachtgevers, architecten en ontwikkelaars de duurzaamheidsambities onderbouwen met cijfers die tellen.

Bij Building Revolution gebruiken we GPR niet als vinklijstje, maar als kompas. Samen met een van onze GPR Experts zorgen we dat er bij elk project het maximale uit de tool wordt gehaald. We kijken naar de mogelijkheden binnen elk thema en zoeken naar slimme combinaties waarmee we de score verhogen zonder onnodige kosten.

Zo maken we van duurzaamheid iets tastbaars, en van cijfers echte vooruitgang.

Klaar voor GPR 4.5

Met GPR Gebouw 4.5 krijgt duurzaam bouwen meer betekenis dan ooit. De methode biedt duidelijkheid in een complexe wereld van normen, subsidies en ambities. En juist die helderheid maakt het verschil tussen plannen maken en écht duurzaam bouwen.

Wil je weten wat jouw gebouw kan scoren met GPR 4.5 of hoe je de prestaties kunt verbeteren? Neem contact op met Building Revolution. Samen zorgen we voor gebouwen die klaar zijn voor de toekomst – vandaag al.

Voordelen van GPR

Neem contact op

Het team van Building Revolution is bezig met de gebouwde revolutie. Met behulp van BREEAM, GPR, BCI, WELL, MPG en Circulair Bouwen verlagen wij de CO2 uitstoot. Daarnaast voldoen gebouwen hierdoor aan de CSRD en SFRD richtlijnen uit de EU wetgeving. Bekijk onze diensten om te zien wat we nog meer voor u kunnen betekenen!